Zioła w ciąży: co wolno a czego nie na przeziębienie

Zioła w ciążyPhoto: © Maksim Šmeljov - Fotolia.com

Przyszła mama zastanowi się dwa razy zanim zażyje syntetyczne preparaty na przeziębienie. W przypadku naturalnych środków taka refleksja nie wydaje się konieczna. Jednak naturalne sposoby na przeziębienie, zazwyczaj niegroźne i skuteczne, mogą stać się szkodliwe dla nienarodzonego dziecka. Temat ten dotyczy także stosowania ziół. Oczywiście wiele z nich jest nieszkodliwych dla rozwijającego się maluszka. Które zioła w ciąży są bezpieczne a których lepiej unikać?

Nim przejdziemy dalej, pragniemy przypomnieć,  że jeśli przeziębienie nie ustępuje po 3-4 dniach, ciężarna powinna skonsultować się z lekarzem.

Jakie zioła w ciąży można spożywać bez obaw w czasie przeziębienia ale także w przypadku innych dolegliwości?

Zioła w ciąży

Zioła możemy podzielić na 3 rodzaje:

  1. Te, które można zażywać w czasie ciąży i uznaje się je za bezpieczne.
  2. Zioła, na temat których jest zbyt mało danych by ocenić ich dobry/zły wpływ na organizm ciężarnej i płód.
  3. Zioła, których nie wolno zażywać w czasie ciąży ponieważ mogą spowodować niepożądane skurcze macicy lub zatruwać organizm dziecka.

Zioła w ciąży: te można stosować

Czosnek zwyczajny (ale w małych ilościach), napary z owocu anyżu, kwiat arniki (do użytku zewnętrznego), kwiat nagietka (do użytku zewnętrznego), olejek koperkowy, nasiona lnu, rumianek, borówki, nasiona babki jałowatej, babkę płesznik, żurawina.

Zioła w ciąży: brak danych, skonsultuj z lekarzem

Cynamon, jeżówka, eukaliptus, wyciąg z kasztanowca, ruszczyk, spirulina, waleriana, melisa, imbir.

Zioła w ciąży: nie powinno się lub nie wolno stosować

Ziele piołunu, aloes, olejek anyżowy, liść boldo, owoc kopru włoskiego, pluskwica, kozieradka (chyba, że mała ilość jako przyprawa), kora kruszyny, miłorząb dwuklapowy, lukrecja, szyszkojagoda jałowca, korzeń rzewienia, krzyżownica, liść szałwii lekarskiej (ale można stosować płukanki z szałwii na gardło), olej z wiesiołka, żeń-szeń, guarana, kawa, bieluń, łubin, psianka, sorgo, ciemiężyca, krwawnik, krokosz, bylica, mieszanki odchudzające, przeczyszczające, oczyszczające i temu podobne.

Zioła w ciąży: ogólne zasady

Zioła stosowane na co dzień w postaci herbat np. z lipy, dzikiej róży, rumianku pite od czasu do czasu a także przyprawy, używane w zwykłych ilościach nie stanowią zagrożenia dla życia czy zdrowia tworzącego się dziecka. Można je spożywać na co dzień, tym bardziej w okresie zwiększonego ryzyka przeziębienia. Świetnym naturalnym antybiotykiem jest na przykład czosnek. Nie jest on szkodliwy dla kobiety oczekującej dziecka i płodu, niemniej nie można przesadzać ze spożywaną ilością (z resztą, jak ze wszystkim i nie tylko w ciąży). Lekarze i literatura medyczna raczej odradzają kobietom ciężarnym spożywanie dużych ilości roślin o ostrym i intensywnym smaku w tym właśnie czosnku oraz imbiru.

Poza powyższymi są także zioła, po które sięgamy okazjonalnie np. tylko podczas choroby. I przy takiej częstotliwości stosowania są niegroźne. Ich dłuższe spożywanie jednak mogłoby wiązać się z poważnymi konsekwencjami dla zdrowia dziecka. Zgodnie z literaturą przykładem takich roślin jest lukrecja i szałwia. O ile płukanka z szałwii na ból gardła robiona podczas przeziębienia nie jest groźna, o tyle regularne picie mocnej herbaty z szałwii nie jest wskazane w ciąży. Podobnie pastylki do ssania z lukrecją nie powinny wpływać na płód (przyjmowanie wszelkich leków powinno być konsultowane z lekarzem), ale dyskusyjne będzie już objadanie się cukierkami bogatymi w lukrecję.

Herbata w ciąży

Ze względu na zawartość kofeiny w liściach herbaty, czarna i zielona herbata w ciąży powinny zostać ograniczone i nie powinno pić się więcej niż 3 filiżanki (nie kubki 0,5l!)  Rośliny te zawierają sporo kofeiny, która w dużej ilości jest szkodliwa dla płodu i może powodować spadek wagi ciała noworodka, wydłużenie czasu ciąży a nawet poronienie. Podobne zalecenia dotyczą herbaty czerwonej i earl grey.

Co zatem pić w czasie przeziębienia? Na przeziębienie na pewno nie zaszkodzi herbata z miodem i cytryną (słaba herbata pita maksymalnie do 3 małych filiżanek na dzień), ale można zmienić ją na herbatę z lipy, z malin, dzikiej róży, które również można wzbogacić o miód i cytrynę. Nie zawierają kofeiny, więc będą bezpieczniejsze dla malucha. Do tego ze względu na właściwości roślin, z których są sporządzane, sprawdzą się lepiej w walce z przeziębieniem.

Słowo komentarza

Zioła i rośliny uznane za naturalne sposoby na różne dolegliwości (w tym przeziębienie) są rzadko badane i w większości przypadku nie ma całkowitej pewności co do ich dobrego/złego wpływu na organizm matki i dziecka. Z tego też względu zaleca się ciężarnym ograniczanie w diecie preparatów ziołowych. W szczególności w pierwszym trymestrze ciąży.

Z drugiej strony młode mamy powinny pamiętać, by “nie zwariować”, gdy myślą o tym, co jest dla nich i dziecka dobre, a co nie. Ciąża, to wyjątkowy stan, w którym dotychczas bezpieczne preparaty nagle stają się niewskazane. Trzeba o tym pamiętać. W dużej mierze bardzo ważną rolę odgrywa przebieg ciąży, stan zdrowia matki i tryb życia, jaki prowadzi.Wypita herbata z cytryną nie zaszkodzi dziecku, tak jak zjedzenie 1 cukierka z lukrecją. Gorzej, kiedy przyszła mama nadużywa niezalecanych produktów. Dotyczy to zarówno ziół, herbat, leków, ale także kawy, produktów bogatych w cukier, czy śmieciowego jedzenia. W razie wątpliwości zawsze można a wręcz należy skonsultować się z lekarzem.

Źródła:

  • Herbal and Traditional Medicines in Pregnancy [online, stan na 31.07.2015], The Royal Women’s Hospital, 2013. [https://thewomens.r.worldssl.net/images/uploads/fact-sheets/Herbal-traditional-medicines-in-pregnancy.pdf]
  • Romm A. Herb for the mum-to-be. [online, stan na 31.07.2015], 2008.
    http://www.whcg.org/Portals/0/Mothering%20Mag%20Herbs%20and%20Pregnancy.pdf]
  • Ernst E., Herbal medicinal products during pregnancy: are they safe? RCOG, 2002, Tom 109, str.227-235.
  • Kennedy D., Luppatteli A., Koren G., Nordeng H. Herbal medicine use in pregnancy: results of a multinational study. Kennedy et al. BMC Complementary and Alternative Medicine 2013, 13:355
  • Grys A., Łowicki Z., Parus A. Właściwości lecznicze imbiru ( Zingiber officinale Roscoe), „Postępy Fitoterapii”, 1/2010, str. 42-45
  • Bazylko A. Substancje roślinne, wskazania i przeciwwskazania do stosowania w czasie ciąży i przygotowania do porodu, „Farmacja Polska”, 2010, tom 66(7), str. 478-483